Orman yangınlarına ‘kule’ müdahalesi

İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde (İEÜ) görev yapan Prof. Dr. Celalettin Kozanoğlu ve Prof. Dr. Murat Aşkar, orman yangınlarının en kısa sürede söndürülmesini sağlayacak ‘yangın kulesi’ projesi geliştirdi.

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Celalettin Kozanoğlu ve İEÜ Elektrik- Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Aşkar’ın 3 yıllık çalışma sonucu hayata geçirdiği ‘yangın kulesi’ projesi, prefabrik yapıda olduğu için kolaylıkla monte edilebilecek. 50 metre yüksekliğe ulaşabilen, 250 tona erişen su kapasitesine sahip kule, sıcaklık ve akıllı alev-duman sensörleri sayesinde yangını anında algılayarak içindeki pompalar aracılığıyla 200 metreye kadar su püskürtebilecek. Prefabrike betondan inşa edilecek, ormanın içine rahatlıkla kurulabilecek, bin derece sıcaklığa dayanabilen kule, ihtiyaç duyduğu suyu da yer altı kaynağından çekerek haznesinde biriktirecek. İki yıl önce trafo, termik santral ve yerleşim yerlerini korumak amacıyla ‘yangın duvarı’ projesini hayata geçiren ikili, örnek çalışmalarına bir yenisini daha ekleyerek ‘yangın kulesinin’ patentini de aldı.

Yapay zeka kullanılacak

Yangın kulesinin içine, hızlıca su püskürtme özelliğine sahip pompalar yerleştirilecek. Kulede, 250 ton suyun depolandığı özel bir hazne de yer alacak. Kulenin dışında ise anlık sıcaklık değişimlerini izleyen yapay zeka temelli akıllı alev-duman sensörleri bulunacak. Muhtemel bir yangında, sensörler yardımıyla kulenin içindeki su pompaları anında devreye girecek ve alevlerin olduğu bölgeye müdahale edecek. Kule, 2 dakikada çevresine yaklaşık 50 ton su boşaltabilecek.

Geceleri de çalışacak

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Celalettin Kozanoğlu, son dönemde orman yangınlarında büyük artış olduğunu belirterek projenin önemine dikkat çekti. Kulenin gece de çalışabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Kozanoğlu, “Bir şehir mobilyası olarak tasarladığımız yangın kulesi, yerli-milli ürünlerle kolaylıkla üretilebilecek. Kulenin üretiminde hiçbir şekilde dışa bağımlılık olmayacak. Yangın kulesi; sele, depreme, yangına ve rüzgara karşı üstün bir dayanıma sahip olacak. Modüler prefabrikasyon tasarımı sayesinde üretimi hızlıca yapılabilecek. Kulemiz, 2 dakikada yaklaşık 30 dönümlük alana (200 metre) 50 ton su boşaltacak. Bunu helikopterle yapmanız çok zor. Projenin sağladığı avantajları dikkate aldığınızda oldukça uygulanabilir olduğunu düşünüyorum” dedi.

Saatte 20 kilometre hıza dayanıklı

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Aşkar ise, “Yangın duvarı projemiz; şalt, trafo, termik santral, endüstriyel tesisler ve yerleşim alanlarının orman yangınlarından korunmasını sağlamak içindi. Kulemizin bundan en büyük farkı ise ormanın içinde uygun noktalara direkt konumlanabilmesi, bazı durumlarda yangın bölgelerine erişmekte sorunlar olduğu göz önüne alınırsa yangına doğrudan, daha etkili bir şekilde müdahale edebilmesi. Bu sayede milyonlarca liralık yangın söndürme maliyetinden kurtulurken, yangını da dakikalar içinde bitirmiş oluruz. Kule, saatte 200 kilometrelik rüzgar hızına dayanıklı olacak. Yangın kuleleri; ormanların yanı sıra tesisleri, şehirleri, şehir hastanelerini, seraları da yangından koruyabilecek. Helikopter ve arazi araçlarının ulaşamadığı yerlere de kule aracılığıyla kolaylıkla müdahale edilebilecek. Ayrıca helikopterler de ihtiyaç duyması halinde yangın kulesinin üzerindeki hazneden su alabilecek” diye konuştu.