Nöbetçi Eczaneler
Havaların soğumasıyla birlikte özellikle kırsal mahallerde yoğun olarak kullanılan sobalar kurulmaya başlanırken, soba satışlarında da hareketlilik yaşanıyor. Kış hazırlıklarını tamamlamak isteyen vatandaşlar sobacılara yönelirken ayrıca bir zamanlar odalarla birlikte aileyi de ısıtan odun veya kömür sobalarının nostaljisini yeniden yaşamak isteyenler de sobalara rağbet gösteriyor.
Şehirlerde her geçen gün ağı genişleyen doğalgaz başta olmak üzere modern ısınma sistemlerinin yaygınlaşması ile birlikte kullanım alanı giderek daralan sobalar, son yıllarda nostaljiyi yaşamak isteyenler tarafından da rağbet görmeye başladı. Bir zamanlar tek bir odada yanan soba sayesinde oluşan aile bütünlüğünü arayan vatandaşların, o nostaljiyi yeniden yaşamak için sobaya yöneldiğini ifade eden soba satıcısı Batuhan Büyüktarakçı, havaların soğumasıyla soba satışlarında hareketliliğin başladığını ve en çok şömine tipi sobalara ilginin olduğunu söyledi. Aynı zamanda kırsalda doğalgaz olmaması sebebiyle sıkça kullanılan sobaların yanı sıra fırınlı sobaların da hem ısınma hem de yemek ve börek pişirme gibi işlerde vatandaşların gözdesi olduğunu belirten Büyüktarakçı, şuan için satışların beklenen düzeyde olmadığını ama beklentilerinin yüksek olduğunu söyledi.
Dede mesleğini üçüncü kuşak olarak devam ettiren 29 yaşındaki Batuhan Büyüktarakçı, 8 yıldır sobacılık işini tek başına devam ettirdiğini ifade ederek, 1950 yılından bu yana aynı yerde soba satışı yaptıklarını söyledi. Soba satışlarının yavaştan başladığını, havaların iyice soğumasıyla artış yaşanacağını vurgulayan Büyüktarakçı; “Şimdi müşterilerimiz araştırmaya başladılar. Tabi bazıları alıyor. Yılbaşından önce zam gelmemesi adına biraz daha hızlı satışları bekliyoruz. Havanın soğumasıyla birlikte. Hareketler yavaş yavaş başladı. Biraz daha soğursa daha da hızlanacak. Şimdi biraz daha soğuk olmasını bekliyoruz. Artı doğalgazın gelmesi sebebiyle biraz yavaşlıyor işler ama beklentimiz yüksek” dedi.
“Her geçen sene biraz daha düşüyor”
Modern ısınma sistemlerinin yaygınlaşmasıyla soba satışlarında her geçen yıl düşüş yaşandığını sözlerine ekleyen Büyüktarakçı; “Satışlarda biraz daha düşüş var. Her geçen sene biraz daha düşüyor tabi. Yine de köylerden gelen alan oluyor. Bağ bahçe evleri pandemiden sonra arttığı için o müşterilerimiz de almak istiyor, nostalji yapmak istiyor. Doğalgaz olsa da tabii müşterilerimizin yaşadığı o nostalji sobalarda farklı oluyor. Onları arıyorlar. Onları arayanlar da gelip talep ediyor, veriyoruz. Şömine tipi sobalarımız var mesela. Onları biraz daha böyle bağ bahçe evi olanlar, şömine tarzını yansıtmak isteyenler tercih edebiliyorlar. Normal fırınlı sobaların fiyatları 4 bin 500 liradan başlayıp 12 bin liraya kadar gidiyor. Normal halk tipi dediğimiz sobalar da 2 bin 800 liradan başlıyor, 6 bin 500 liraya kadar devam ediyor. Şömine tipi sobalarımız da 10 bin liradan başlayıp 30 bin liraya kadar devam ediyor.
“Kaliteli soba uzun ömürlü olur”
Soba alırken dikkat edilmesi gerekenleri de açıklayan Büyüktarakçı; “Kovalı sobalarda dayanıklılık değişir sadece. Isıtma falan hepsi aynıdır. Yani bugün uygun fiyata aldığınız bir sobayı bir iki sene kullanırken düzgün, kaliteli, biraz daha pahalı soba aldığınızda daha uzun ömürlü kullanıyorsunuz. Isıtma manasında herhangi bir farklılıkları olmuyor ama dayanıklılık konusu değişiyor. Soba alırken dikkat edilmesi gerekenler ise sac kalınlıkları ve döküm kalitesi onlara dikkat edebilirsiniz” şeklinde konuştu.
“Eskiden sobanın etrafında toplanılırdı”
Eskiden ailenin tek bir odada yanan sobanın etrafında toplandığını ve muhabbet etme fırsatı bulduğunu hatırlatan Büyüktarakçı, aynı nostaljiyi yaşamak isteyenlerin sobaya rağbet gösterdiğini ifade ederek “Eskiden sobalar bir odada yanardı. Bütün aile onun etrafında toplanıp muhabbet sohbet ederdi. Diğer odalar soğuk olduğu için ailecek oturup sohbet muhabbet biraz daha hoş oluyordu. Şimdi insanlarımız onları yakalayamıyor. Bunu yapmak isteyenler de şömine tarzı soba tercih ediyor. Mesela bahçe evinde, kış bahçelerine bu sobayı koyup tekrardan o nostaljiyi yaşamak istiyorlar. O yüzden de tercih sebebi olabiliyor bazen. Teknoloji ne kadar gelişse de sobanın verdiği zevki vermiyor hiçbir şey” dedi.